Şah Damarı (Karotis) Tıkanıklığı Nedir, Neden Olur?

Şah damarı (karotis) tıkanıklığı nedir, neden olur? Son günlerde internette en çok merak edilen konuların başında geliyor. Şah damarı tıkanıklığı Kadir İnanır’ın rahatsızlanmasıyla birlikte yeniden gündeme geldi.

Şah damarı tıkanıklığı, Türk siyasetinin önde gelen isimlerinden Deniz Baykal ve çok sevilen ünlü sunucu Metin Uca’yı hayattan koparmıştı. Şah damarı tıkanıklığı nedir, neden olur? Son günlerde internette en çok merak edilen konuların başında geliyor. Şah damar tıkanıklığı hakkında tüm bilinmesi gerekenler Sağlıkta Haber’de.

Şah Damarı (Karotis) Tıkanıklığı Nedir?

Karotis tıkanıklığı, karotis arterlerinin tıkanıklığı anlamına gelir. Karotis arterler, beyinin oksijen ve besinlerini taşıyan büyük damarlardır. Eğer bu damarlar tıkanırsa, beyne yeterince oksijen ve besin ulaşamaz ve bu da ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Karotis tıkanıklığının belirtileri arasında baş ağrısı, bulantı, halsizlik ve nefes darlığı sayılabilir. Bu durumun tedavisinde, genellikle damar genişletici ilaçlar veya cerrahi müdahale kullanılır. Karotis tıkanıklığının önlenmesinde ise düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigara içmeme gibi alışkanlıkların benimsenmesi önemlidir.

Şah Damar Tıkanıklığı Belirtileri

Şah damarı; boynun solunda ve sağında bulunan ve halk arasında şah damarı olarak da bilinen atardamarlardır. Şah damarları oksijen açısından zengin kanı beynin ön kısmına taşır.

Bu kısımda düşünme, dil, kişilik özelliklerinin yanı sıra duyu ve motor fonksiyonların da kontrol edildiği alanlar bulunmaktadır. Bu damarların daralması ciddi kalıcı sağlık sorunlarına yol açabilir.

Şah damarı sertliği nedir?

Ateroskleroz adı verilen bir hastalık olan ateroskleroz, kalbe kan sağlayan koroner arterlerin yanı sıra şah damarının iç kısmında da görülebilmektedir. Sağlıklı bir arterin duvarı esnek ve pürüzsüz bir yapıya sahip olmasına rağmen yüksek kolesterol, obezite ve sigara gibi bazı olumsuz faktörlerin etkisiyle yağlı maddeler ve atık ürünler gibi zararlı maddeler şah damarında birikmeye başlar. Bu maddelerin birikmesi sonucu şah damar duvarlarında aterosklerotik plak adı verilen kalın bir kalsiyum tabakası oluşur. Bu durum şah damarında elastikiyet kaybına, darlığa veya tıkanmaya neden olur. Darlık nedeniyle beyne giden kan akışı azalır. Kan akışı kritik seviyelerin altına düştüğünde, beyne oksijen temini ve beslenme tehlikeye girer. Şah damarı darlığı zamanında ve uygun şekilde tedavi edilmezse tam tıkanmaya, kalıcı felç ve beyin hasarına neden olabilir.

Şah Damarı (Karotis) Tıkanıklığı Nedenleri?

Karotis tıkanıklığının en sık nedeni, karotis arterlerinde birikmiş olan yağ ve kolesterol plaklarıdır. Bu plaklar, zamanla büyüyebilir ve damar içini tıkarak kan akışını engeller. Diğer nedenler arasında şunlar sayılabilir:

Yüksek kan basıncı: Yüksek kan basıncı, karotis arterlerinin duvarlarını zayıflatıp tıkanmasına neden olabilir.

Şeker hastalığı: Şeker hastalığında vücutta yüksek miktarda şeker bulunur ve bu da karotis arterlerinde plak oluşumunu hızlandırabilir.

Sigara içme: Sigara içimi, karotis arterlerini tıkayacak kimyasalları içerir ve bu da tıkanıklık riskini artırır.

Yaş: Yaş ilerledikçe, karotis arterlerinde plak oluşumu ve tıkanıklık riski artar.

Ailede kalp rahatsızlıkları geçmişi: Eğer birinizin ailesinde kalp rahatsızlıkları geçmişi varsa, kendiniz de bu rahatsızlığa daha yatkın olabilirsiniz.

Cinsiyet: Erkeklerde karotis tıkanıklığı daha sık görülür.

Şah Damarı Tıkanıklığı Riskleri

1. İleri yaş,

2)  sigara içmek,

3) yüksek tansiyon,

4) Kandaki lipit ve kolesterol düzeyinin yüksek olması,

5) Diyabet,

6) Fazla kilolu,

7) Egzersiz eksikliği,

8) ailede damar sertliği, koroner arter hastalığı veya şah damarı hastalığı öyküsü,

Bu hastalık erkeklerde 75 yaşına kadar daha sık görülürken, kadınlarda 75 yaşından sonra daha sık görülüyor.

Şah damarı darlığının belirtileri nelerdir?

Şah damarındaki darlık belli bir boyuta ulaşana kadar hastaya rahatsızlık vermez. Darlık kritik seviyeye ulaştığında aterosklerotik plak bölgesinde kan pıhtılaşması nedeniyle felç ve bazı belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtilerin kısa süre içerisinde kaybolmasıyla karakterize olan bu duruma geçici iskemik atak adı verilmektedir. Kamuoyunda bu durum geçici bir felç olarak görülüyor. Yalnızca birkaç dakika veya saat sürer ve sonra kaybolur.

Şah Damarı (Karotis) Tıkanıklığı Tedavisi

Karotis tıkanıklığının tedavisi, hastalığın seviyesine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişebilir. Genellikle aşağıdaki yöntemlerden bir veya birkaçı kullanılır:

Damar genişletici ilaçlar: Bu ilaçlar, karotis arterlerini genişleterek kan akışını tekrar sağlarlar.

Statinler: Statinler, kolesterol düzeyini düşürür ve böylece karotis arterlerinde plak oluşumunu azaltır.

Aspirin: Aspirin, kanın pıhtılaşma riskini azaltarak karotis arterlerini tıkayacak pıhtı oluşumunu önler.

Cerrahi: Eğer ilaç tedavisi yeterli olmazsa, doktorlar karotis tıkanıklığını cerrahi yöntemlerle tedavi edebilir. Bu yöntemler arasında stent takma ve karotis endarterektomi sayılabilir.

Karotis tıkanıklığının tedavisi konusunda doktorunuzdan yardım almalısınız. Doktorunuz size en uygun tedavi yöntemini önerecektir. Ayrıca, karotis tıkanıklığının önlenmesinde de düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigara içmeme gibi alışkanlıkları benimsemeniz önemlidir. / Sağlıkta Haber

Sağlıkta Haber ile sağlık alanında yaşanan güncel gelişmeleri takip edin!

Sağlıkta Haber: Güvenilir Sağlık Haberleri Kaynağınız