Matcha Çayı Sevdalılarına Uzman Uyarısı!

Matcha çayı son günlerin en popüleri. Özellikle ünlü isimlerin ellerinde fincan art arda matcha çayı ile verdikleri pozlar, sosyal medyada geniş yer buluyor. Ancak uzmanlar uyarıyor. “Durun, tehlikeli” Neden mi? Sağlıkta Haber’de.

Matcha Çayı Nedir?

Matcha çayı, Japonya’da kökeni olan ve özel yetiştirilen yeşil çay yapraklarının toz haline getirilmesiyle yapılan bir çay türüdür. Geleneksel Japon çay seremonilerinde kullanılan matcha, son yıllarda özellikle zayıflatması nedeniyle ülkemizde popüler hale gelmiştir.

Matcha Çayı Kalp Sağlığı Sorunu Yaşatır mı?

En son geçtiğimiz aylarda oyuncu Elvin Levinler’in sık tükettiği matcha çayı nedeniyle kalp sağlığı sorunu yaşadığı iddiası, bu popüler içeceğin olası zararlarını yeniden gündeme taşımıştı. Yüksek oranda kafein içeren matcha çayının sağlık üzerindeki etkileri konusunda uzmanlar uyarılarda bulunuyor.

Matcha Çayı Yüksek Miktarda Kafein İçeriyor

Matcha çayının yüksek miktarda kafein içerdiğini ve fazla miktarda tüketildiğinde uyku bozuklukları, anksiyete, kalp çarpıntısı ve baş ağrısı gibi kafeinle ilişkili yan etkilere yol açabildiğini kaydeden Beslenme Uzmanı Öğr. Gör. Kübra Şahin, hem sağlık faydalarından yararlanmak hem de aşırı kafein ve oksalat alımından kaçınmak için sağlıklı bireylerde günde 1-3 fincan matcha çayı tüketiminin önerilebileceğini söyledi.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğr. Gör. Kübra Şahin, matcha çayının sağlık üzerindeki etkileri konusunda uyarılarda bulundu.

Matcha Çayı Diğer Çaylardan Farklı

Matcha çayının Japonya kökenli, Camellia sinensis bitkisinin gölgede yetiştirilen yapraklarından elde edilen ince bir yeşil çay tozu olduğunu dile getiren Öğr. Gör. Kübra Şahin, “Diğer yeşil çaylardan farklı olarak, matcha çayı yaprakların tamamının kullanılması nedeniyle daha yoğun bir lezzet ve daha yüksek bir besin değeri sunar. Gölgede tutulan çay yaprakları elle toplanıp, damar ve saplarından ayırdıktan sonra buharla işlenir. Buhar işleminden sonra yapraklar, nemin giderilmesi için kurutulur. Kurutulan yapraklar, taş değirmenlerde özel olarak öğütülmesiyle ince toz haline getirilir.” dedi.

Matcha Çayı ve Sağlıklı Yaşam

Son yıllarda sağlıklı yaşam ve doğal beslenme trendlerinin artmasıyla birlikte, matcha gibi doğal ürünlere olan ilginin de arttığına dikkat çeken Öğr. Gör. Kübra Şahin, “Vegan ve glutensiz diyetlere de uyum sağlıyor.” ifadesinde bulundu.

Matcha Çayının Faydaları…

Matcha çayının faydalarına da işaret eden Öğr. Gör. Kübra Şahin, “Yüksek antioksidan içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir, hastalıklardan korur. Ayrıca metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını destekler. A, C ve E vitaminleri gibi vitaminler içerir, bağışıklık sistemini destekler. Magnezyum, potasyum ve demir gibi mineraller açısından zengindir. Sindirim sağlığını destekleyen lif içerir. İçerdiği L-theanine aminoasidi sayesinde, kafeinle birlikte dengeli bir enerji sağlar. L-theanine sayesinde stresi azaltır. Gün boyunca zihin açıklığı, odaklanma ve konsantrasyonu artırdığı da biliniyor.” diye konuştu.

Matcha Çayının Fazla Tüketimi Kalp Çarpıntısı Yapıyor

Aşırı matcha çayı tüketiminin bazı sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirten Öğr. Gör. Kübra Şahin, şöyle devam etti: “Matcha, yüksek miktarda kafein içermektedir. Fazla miktarda tüketim, uyku bozuklukları, anksiyete, kalp çarpıntısı ve baş ağrısı gibi kafeinle ilişkili yan etkilere yol açabilir. Mide rahatsızlıkları, bulantı veya ishal gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. Yüksek oksalat içeriği nedeniyle demir emilimini azaltabilir. Özellikle ağır metaller (kurşun, arsenik gibi) açısından kirlenmiş matcha tozlarından kaynaklanabilecek toksisite riskini artırabilir.”

Matcha Çayı Böbrek Taşı Oluşumuna Neden Olabiliyor

Matcha çayının lif içeriği sayesinde sindirim sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olup, bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlığı önlediğini ifade eden Öğr. Gör. Kübra Şahin, “İçerdiği antioksidanlar, mide zarında iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilir. Matcha’nın asidik yapısı mide rahatsızlıklarına veya reflüye yol açabilir. Fazla tüketimle mide bulantısı mide bulantısına neden olabilir. Matcha, yüksek oksalat içeriği nedeniyle, böbrek taşı oluşumuna katkıda bulunabilir. Yüksek kafein içeriği, diüretik etki yaparak vücuttan sıvı atılımını artırabilir. Bu durum, böbreklerin aşırı çalışmasına neden olabilir. Matcha’nın kafein içeriği yüksek olduğundan, aşırı tüketim karaciğer üzerinde ek bir yük oluşturabilir. Kalitesiz matcha tozları, ağır metaller veya pestisit kalıntıları içerebilir. Bu tür kirleticiler, karaciğerin detoksifikasyon işlevini zorlayabilir. Aşırı tüketim veya düşük kaliteli ürünler, uzun vadede organ sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.” dedi.

Hamilelik Ve Emzirme Dönemindeki Kadınlar İçin Uyarılar!

Bazı bireylerin matcha çayı tüketiminde daha dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Öğr. Gör. Kübra Şahin, “Yüksek oksalat içeriği nedeniyle böbrek taşı geçmişi olan bireylerin matcha çayı tüketiminde dikkatli olmaları gerekir. Karaciğer hastalığı veya işlev bozukluğu olan kişiler, matcha’nın potansiyel toksinlerini göz önünde bulundurarak dikkatli olmalıdır. Anksiyete, kalp ritmi bozuklukları veya uyku sorunları yaşayan kişiler, kafeine duyarlı olduklarından, matcha çayını fazla miktarda tüketmemelidir. Yüksek kafein içeriği nedeniyle, hamilelik ve emzirme dönemindeki kadınlar için fazla tüketim önerilmez. Kafein, fetüsün veya bebeklerin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Mide rahatsızlıkları veya reflü gibi sorunları olan bireyler, matcha’nın asidik yapısı nedeniyle rahatsızlık hissi yaşayabilir.” ifadesinde de bulundu.

Matcha Çayı Nasıl Üretilir?

1. Özel Yetiştirme: Matcha için kullanılan tencha yaprakları, hasattan birkaç hafta önce gölgede yetiştirilir. Bu süreç, yapraklardaki klorofil ve amino asit (özellikle L-theanine) oranını artırarak daha tatlı ve yoğun bir aroma sağlar.
2. Hasat ve İşleme: Elle toplanan yapraklar buharda pişirilir, kurutulur ve damarlarından ayrılır.
3. Öğütme: Taş değirmenlerde ultra ince toz haline getirilir.

Matcha Çayı Nasıl Hazırlanır?

• Geleneksel olarak chawan (çay kasesi) ve chasen (bambu çırpıcı) kullanılarak hazırlanır.
• 1-2 çay kaşığı matcha tozu, 60-80°C sıcak suyla karıştırılır ve köpürtülür.

Matcha’nın Faydaları

✔ Antioksidan deposu (EPGCG gibi güçlü bileşenler içerir)
✔ Metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını destekler
✔ Sakinleştirici etkisi (L-theanine sayesinde odaklanmayı artırır)
✔ Enerji verir (kafein içerir, ancak dengeli bir etki sunar)
✔ Cilt sağlığına ve detoksa yardımcı olur

Matcha Çeşitleri

• Seremoniyel Sınıf (En kaliteli, tatlı ve yumuşak)
• Premium (Günlük tüketim için)
• Yemeklik (Pişirmede kullanılan, daha acı)

Matcha ile Yapılan Lezzetler

• Matcha latte (süt veya bitkisel sütlerle)
• Matchalı tatlılar (dondurma, kek, mochi)
• Smoothieler

Özetle, matcha çayı sadece bir içecek değil, ölçülü kullanıldığında aynı zamanda bir sağlık ve lezzet deneyimidir. ☕💚/ Sağlıkta Haber