Sahte İçki İçen Biri Nasıl Hayatta Kalır?
Sahte içki renginden, kokusundan, tadından anlaşılmıyor. Ve içtikten 6 saat sonra vücuda hasar vermeye başlıyor. Üstelik yarım çay bardağı içilmesi bile ölüm nedeni. Peki sahte içki içen biri nasıl hayatta kalabilir? Detaylar Sağlıkta Haber’de.
Sahte içki renginden, kokusundan, tadından anlaşılmıyor. Ve içtikten 6 saat sonra vücuda hasar vermeye başlıyor. Üstelik yarım çay bardağı içilmesi bile ölüm nedeni. Peki sahte içki içen biri nasıl hayatta kalabilir? Detaylar Sağlıkta Haber’de.
Yeditepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji ABD Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, sahte içkiye karşı uyarılarda bulunarak, zehirlenme vakalarında neler yapılması gerektiğini anlattı.
‘Sahte İçki de Bandrollü Olabilir’
İçkinin renginden, kokusundan veya tadından sahte olup olmadığının anlaşılamayacağını belirten Prof. Dr. Aydın, şu açıklamaları yaptı: “Sahte içki, yasal üretim süreçleri dışında, etil alkol yerine metil alkol kullanılarak üretilen alkollü içkidir. İçkinin sahte olup olmadığı, yalnızca laboratuvar testleriyle anlaşılabilir. Bu testlerle, içkinin zehirli olan metil alkol mü yoksa etil alkol mü içerdiği tespit edilebilir. Biliyoruz ki, alkollü içkiler yasal yollarla üretildikten sonra bandrollenerek piyasaya sürülür. Ancak, bir şişenin bandrollü olması, mutlaka yasal yollarla üretildiği ve sahte olmadığı anlamına gelmez. Piyasada sahte bandrol kullanımı vakalarına da rastlanmaktadır. Dikkat edilmesi gereken bir diğer riskli konu ise evde içki üretimidir. Evde yapılan içkilerde kullanılan alkolün etil mi yoksa metil mi olduğu genellikle bilinemez. Bu nedenle, farkında olmadan metil alkolle üretilen içkiler ciddi sağlık sorunlarına, hatta yaşam kayıplarına yol açmaktadır.”
‘Ucuz İçkilere Dikkat Edilmeli’
Ucuz içkilerin sorgulanması gerektiğini vurgulayan Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Farmasötik Toksikoloji ABD Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, şu uyarılarda bulundu:
“Sahte içkilerde kullanılan ve daha ucuz olan metil alkol, vücutta metabolize olarak formik aside dönüşür. Bu süreç, kanın nötr olan pH değerini asit hale getirir ve asidoza yol açar. Asidoz, tüm hücrelerin ve organların ciddi şekilde hasar görmesine neden olur. Bu durum, ne yazık ki, insanların hayatlarını kaybetmesine yol açabilmektedir.”
Sahte İçkinin Yarım Çay Bardağı Bile Can Alıyor
Alkolün vücuda alındığı andan itibaren ilk 6 saatin çok kritik olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Aydın, şu bilgileri paylaştı:“Sahte içki alındıktan 6 saat sonra bulanık görme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ancak asıl zehirlenme belirtileri, sahte içkinin tüketiminden 10-24 saat sonra belirgin hale gelir. Alkol zehirlenmesi nedeniyle kişi tedavi edilmezse, görme kaybı gibi ciddi sonuçlarla karşılaşabilir ve hatta tamamen kör olabilir. Zehirlenmenin şiddeti, vücutta oluşan asidozun derecesine bağlıdır. Alkol zehirlenmesinin başlıca belirtileri; bilinç bulanıklığı, denge ve hareket bozuklukları, baş ağrısı, bulantı, kusma, şiddetli karın ağrısı, sırt, kol ve bacaklarda ağrı, görme bozukluğu, körlük ve tedavi edilmezse koma ile solunum durması sonucu ölümdür. Yarım çay bardağı kadar saf metil alkol (30 ml) bile ölümcül olabilir. Zehirlenme belirtileri ortaya çıktıktan sonra hastanın kusturulması etkili olmaz. Ancak alkol alımından itibaren en fazla 1 saat içinde yapılan kusturma işlemi faydalı olabilir. Zehirlenme durumlarında hastanede erken tanı konularak hızlı müdahale edilmesi hayati önem taşır.”
Acil Servislerde Sahte İçkiye Karşı Panzehir Stokları Güncel Tutulmalı
Zehirlenen kişilerin hemen hastaneye kaldırılması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Ahmet Aydın, sözlerini şöyle tamamladı: “Hastanede yapılacak kan analizi ile kanda metil alkol bulunup bulunmadığı çok kısa sürede tespit edilebilir. Tetkik ve muayenelerin ardından, zehirlenmenin en önemli sonucu olan asidoza karşı uygun tedavi uygulanır. Eş zamanlı olarak zehirlenen kişiye panzehir de verilir. Tedavi protokolleri, acil servisler tarafından standartlara uygun şekilde yürütülür. Bununla birlikte, acil servislerin panzehir stoklarını sürekli güncel tutması hayati önem taşımaktadır.”
Sahte İçki Zehirlenmesinde Hızlı Tedavinin Önemi
Sahte içki zehirlenmesinde erken tanı ve hızlı tedavi hayat kurtarıcı oluyor. Erken dönemde sağlık kuruluşundan yardım sağlanan, gerekli antidot tedavileri ve gerekli ise diyaliz tedavisi uygulanan hastalarda çok yüksek alımlarda bile hayatta kalmak mümkün oluyor.
Sahte İçki İçende Ciddi Bir Belirti Vermiyor
Sahte içki ağız yoluyla alındıktan yaklaşık 1 saat sonra kanda zirve düzeyine ulaşıyor. Hafif bir sarhoşluğa yol açma dışında ciddi bir belirti vermemesi. Tedaviye hızlıca ulaşmanın önündeki en büyük engel. Bu nedenle asıl zehirlenme belirtileri sahte içkinin içilmesinin ardından 12-24 saate kadar gecikebiliyor.
Metil alkol: bulantı, kusma, karın ağrısı gibi şikayetlerle başlayan ve görme bozuklukları, sara nöbetleri, tansiyon düşüklüğü, böbrek yetmezliği, bilincin tamamen kaybı (koma) ve ölümle sonuçlanan tablolara yol açıyor.
Sahte İçki Zehirlenmesini Düşündüren Belirtiler
Özellikle görme bozuklukları ve şuur bulanıklığı tablosu sahte içki zehirlenmesini düşündüren ilk belirtiler oluyor. Güvenilir olmayan bir kaynaktan içki temin edilmişse ve bulantı, kusma gibi erken belirtiler söz konusuysa derhal sağlık yardımına başvurulmasını öneriyoruz.
Sahte içkide kusturmak işe yaramıyor
Sahte alkol çok hızlı emildiği için zehirlenme durumunda, diğer zehirlenmelerde uygulanan kusturma veya mide yıkanması gibi işlemler yarar sağlamıyor. En iyi yöntem korunmak. Mümkünse alkolden uzak durmak.
Bulantı, kusma, görme, şuur bozukluğu gibi metil alkole bağlı zehirlenmeyi düşündüren şikayetlerle karşılaşıldığında hemen profesyonel sağlık ekiplerinden yardım istenmesi ya da en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekli. Profesyonel ekip gelinceye kadar hastanın rahat pozisyonda, nöbet geçiriyorsa kendine zarar vermeyecek bir şekilde ve yerde tutulması, kusturmaya çalışılmaması gibi önlemler dışında yapacak çok fazla bir şey yok. Temel tedavi prensibi, hastanın kalp, akciğer fonksiyonlarının desteklenmesi, alkol ve onun yıkım ürünlerinin kandan temizlenmesi. Asıl sorunu oluşturan yıkım ürünü olan formik asit olduğundan, metil alkolün yıkımını azaltıcı tedaviler köşe taşını oluşturuyor. Bunlara antidot denilmekte. Bilinen en iyi antidot fomepizol olarak bilinen pahalı ve temini zor olabilen bir ürün. Bu antidot bulunmuyorsa onunla benzer etkilere sahip olan etil alkol sulandırılarak kullanılabilir. Bunun dışında hastanın klinik durumu ve alınan metil alkol düzeyine göre, maddeyi kandan hızlıca uzaklaştırmak için hastanın diyalize alınması da gerekebilir. /Sağlıkta Haber.