Nedir Bu İkincil Travma?

Deprem doğal afetinin, fiziksel, sosyal, ekonomik ve psikolojik olarak oldukça etkisi mevcut.

DSM 5′te travmatik olay, doğrudan yaşanılan ya da doğrudan tanıklık edilen ya da aile bireyi veya yakın arkadaşın başına gelen ölümle ya da ağır yaralanmayla karşı karşıya gelmiş ya da cinsel saldırıya uğramış olma olarak tanımlanmıştır.

İkincil travma nedir?

Deprem kişide ciddi travmaya sebep olabileceği gibi, toplumda bazı bireylerde de ikincil travmaya sebep verebilir. Nedir bu ikincil travma? Kişinin doğrudan travmatik olaya maruz kalması değil, kişinin olaya şahit olan kişilerce veya medya aracılığı ile travmatize olmasıdır.

Deprem sonrası vereceğiniz her türlü tepkinin olağan olduğunu aklımızda bulundurmalıyız. Söz konusu yıkım sonrası olağan olan bu bilişsel, fizyolojik, duygusal ve davranışsal tepkilerin bir aydan uzun sürmesi halinde bir uzman desteği gerekliliği göz önünde bulundurulmalıdır.

İkincil travma kimlerde görülür?

Deprem sonrası en çok görülen ruhsal bozukluklar, Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve depresyondur.

TSSB, bireyde travma sonrası elinde olmaksızın travmatik olayı tekrar tekrar zihninde anımsaması, travmayı hatırlatıcı durumlardan kaçınması, kendini aşırı tetikte hissetmesi gibi kısaca tarif edebiliriz.

Depresyon ise kişide uykusuzluk, iştah problemleri, umutsuzluk ve moral bozukluğu şeklinde kendini gösterebilir. Baş etme yöntemleri olarak herhangi bir maddeye sırtınızı yaslamayın. Açık havada vakit geçirmek, yürüyüş yapmak, nefes egzersizleri sizlere yardımcı olabilir.

Şikayetleriniz gündelik yaşantınızı olumsuz etkilemeye başladığında kendinize veya bir başkasına karşı zarar verme düşünceleri söz konusu olduğunda alanında uzman kişilerden destek almanız önemlidir.

Uzman Psikolog Deniz KORKMAZ