Kadınları En Çok Korkutan Kanser Türleri

Kanser özellikle bazı türleriyle kadınları hedef alıyor. Kadınları en çok korkutan jinekolojik kanser türleri, nedenleri ve tedavisi hakkında merak ettikleriniz Sağlıkta Haber’de.

Kadınları En Çok Korkutan Kanser Türleri

Kanser özellikle bazı türleriyle kadınları hedef alıyor. Kadınları en çok korkutan jinekolojik kanser türleri, nedenleri ve tedavisi hakkında merak ettikleriniz Sağlıkta Haber’de.

Dünyada her yıl yaklaşık 1,5 milyon kadına jinekolojik kanser teşhisi konuluyor. Maalesef yaklaşık 700 bin kadın bu kanserler nedeniyle hayatını kaybediyor. Kadınların sağlıklı yaşamları için kanser konusunda bilinçlenmek oldukça önemli. Erken teşhis, birçok kanser türünde tedavi şansını önemli ölçüde artırıyor.

Jinekolojik Kanserler Hangileri?

Ülkemizde de her yıl 12 bin kadına; rahim, yumurtalık, rahim ağzı, tüp, vajina ve vulva kanserlerinden oluşan jinekolojik kanser tanısı konuyor. Rahim ağzı kanseri, taramasının yaygınlaşması ve son yirmi yılda rahim ağzı kanseri aşısının kullanılması sayesinde dünyada giderek daha az oranda görülüyor. Bunun aksine rahim, yumurtalık ve tüp kanserleri ise obezitenin artması ve doğum oranlarının azalması nedeniyle gün geçtikçe daha fazla kadını tehdit ediyor.

Ülkemizde de yaygın görülen jinekolojik kanserlerde ölüm oranları yüksek olsa da aslında erken tanı ve tedavi hayat kurtarıyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum / Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Engin Çelik,  jinekolojik kanserlerin önlenmesinde veya erken tespit edilmesinde düzenli olarak yapılan jinekolojik muayenelerin ve tarama programlarının büyük bir öneme sahip olduğuna işaret ederek, “Bu nedenle her kadın herhangi bir şikayeti olmasa bile 21 yaşından itibaren düzenli olarak muayenesini   yaptırmaya özen göstermeli. Ayrıca düzensiz adet kanaması, menopoz sonrasında kanama, cinsel ilişki sırasında ağrı gibi yakınmalarda da mutlaka hekime başvurmalı. Zira önemsenmeyen belirtiler kanserin önemli bir sinyali olabilir”  diyor.

Kadın Hastalıkları ve Doğum / Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Engin Çelik,  jinekolojik kanserlerin yüzde 95 gibi büyük bir oranını kapsayan 3 jinekolojik kanseri anlattı; önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.

Rahim Ağzı Kanseri Nedir?

• HPV virüsü ile ilişkili: Human Papilloma Virüsü (HPV) enfeksiyonu, rahim ağzı kanserinin en önemli risk faktörü.
• Belirtiler: Erken evrelerde belirti vermeyebilir. Gelişmiş evrelerde ise anormal kanama, vajinal akıntı gibi belirtiler görülebilir.
• Tarama: Pap smear ve HPV testi ile erken teşhis mümkün.

Rahim ağzı kanseri, kadınlarda sık görülen ve erken teşhis edildiğinde başarıyla tedavi edilebilen bir hastalık. Rahim ağzı kanseri hakkında doğru bilgiye sahip olmak, erken teşhis ve önleme için büyük önem taşıyor. Ülkemizde her yıl yaklaşık 2 bin 200 kadına rahim ağzı kanseri teşhisi konuluyor. HPV enfeksiyonu rahim ağzı kanserinin temel nedenini oluşturuyor.

Human Papilloma Virüsü’nün yüzde 90’ı vücuda bulaştıktan sonra  iki yıl içerisinde bağışıklık sistemi tarafından yok ediliyor. Bağışıklık sisteminden kaçan HPV ise yıllar içerisinde rahim ağzı hücrelerinde çeşitli genetik değişimlere neden olarak kanser öncülü CİN (servikal intraepitelyal neoplazi) olarak adlandırılan lezyonlar oluşturuyor. CİN lezyonları da tedavi edilmezse yıllar içerisinde kansere ilerleyebiliyor. Sigara, bağışıklık sistemini bozan ilaç kullanımı ve çok sayıda doğum yapmak risk faktörlerini oluşturuyor.

Rahim ağzı kanseri Risk Faktörleri

• HPV enfeksiyonu: En önemli risk faktörüdür.
• Erken yaşta cinsel ilişkiye başlamak
• Çok sayıda cinsel partner
• Sigara kullanımı
• Bağışıklık sisteminin zayıf olması
• Doğum kontrol hapı kullanımı: Uzun süreli ve yüksek dozda kullanımı risk faktörü olabilir.

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri

Rahim ağzı kanseri erken evrelerde genellikle belirti vermez. Hastalık ilerledikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

• Adet dışı kanama: Cinsel ilişkiden sonra, adet dönemleri arasında veya menopoz sonrası kanama
• Vajinal akıntı: Normalden farklı renkte, kokuda veya miktarda akıntı
• Pelvik ağrı: Karın alt bölgesinde ağrı
• Cinsel ilişki sırasında ağrı:

Rahim Ağzı Kanseri Teşhis

• Pap smear: Rahim ağzından alınan hücrelerin incelenmesi
• HPV testi: HPV virüsünün varlığını tespit etmek için yapılan test
• Kolposkopi: Rahim ağzını büyüteçle incelemek için kullanılan bir yöntem
• Biyopsi: Şüpheli bölgeden doku örneği alınarak mikroskop altında incelenmesi

Rahim Ağzı Kanseri Tarama Programı: 

Rahim ağzı kanseri taraması, 21 yaşından itibaren, jinekolojik muayene sırasında yapılan PAP smear (rahim ağzı sürüntüsü) testiyle gerçekleştiriliyor. HPV taramasının da ülkemizde 30 yaşından sonra yapılması öneriliyor. Rahim ağzı kanseri taramasında ana hedef rahim ağzı kanserine dönüşebilecek kanser öncülü lezyonların tespit edilmesi. Böylece küçük müdahaleler ile bu lezyonların kansere dönüşmesi önlenebiliyor. Ayrıca rahim ağzı kanseri aşısı ile yüzde 90’lara varan etkinliği sayesinde kanser engellenebiliyor. En uygun dönem 11-12 yaşları olsa da aşı 9-46 yaş arasında da yapılabiliyor.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Tedavi Ediliyor?

Hastanın yaşı, çocuk isteği ve hastalığın evresine  göre  tedavi planı değişebiliyor. Genç yaşta olan ve hastalığı erken evrede tespit edilen kadınlarda rahim ile yumurtalıklar korunarak ameliyat yapılabiliyor. Çocuk sahibi olmak istemeyen hastalarda radikal cerrahiler uygulanabiliyor.   İleri evre kanserlerde ise ana tedavi kemoradyoterapi tedavisi oluyor.

Rahim Kanseri Nedir?

• Menopoz sonrası sık görülür: Genellikle menopoz sonrası dönemde görülür.
• Belirtiler: Atipik vajinal kanama, pelvik ağrı gibi belirtiler görülebilir.
• Tarama: Transvajinal ultrason ve endometriyal biyopsi ile teşhis edilir.

Rahim kanseri, kadınlarda sık görülen ve erken teşhis edildiğinde başarıyla tedavi edilebilen bir hastalık. Rahim içini döşeyen endometriyum adı verilen tabakada başlayan anormal hücre çoğalması sonucu oluşuyor.

Her yıl yaklaşık 6 bin 600 kadında rahim kanseri teşhis ediliyor. Üstelik obezitenin artması, doğum oranlarının azalması ve insan ömrünün uzaması nedeniyle görülme sıklığı giderek artıyor. Rahim kanserinin büyük çoğunluğu endometrium olarak adlandırılan rahim içi zarından kaynaklanırken; Lynch Sendromu, doğum yapmamak, obezite, polikistik over sendromu, diyabet ve ileri yaş diğer risk faktörlerini oluşturuyor. Hamilelik, emzirme ile doğum kontrol hapı kullanımı ise koruyucu etkenlerden.

Rahim Kanseri Neden Olur?

Rahim kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörleri şunlardır:

• Yaş: Menopoz sonrası dönemde risk artar.
• Aile öyküsü: Ailesinde rahim kanseri olan kadınlarda risk daha yüksektir.
• Obezite:
• Hipertansiyon:
• Şeker hastalığı:
• Uzun süreli östrojen tedavisi:
• Yumurtlama bozuklukları:
• Erken adet görme veya geç menopoz:

Rahim Kanseri Belirtileri

Rahim kanserinin en yaygın belirtisi atipik vajinal kanamadır. Bu kanama, adet dönemleri dışında, cinsel ilişkiden sonra veya menopoz sonrası görülebilir. Genellikle menopoz sonrasında kanama, düzensiz adet kanaması ve vajinal akıntı şikayetleriyle kendini gösterdiği için yumurtalık kanserinden farklı olarak erken evrede teşhis edilebiliyor. Özellikle menopoz döneminde oluşan kanama kendiliğinden dursa bile mutlaka doktora başvurulması gerekiyor.

Diğer belirtiler arasında:

• Pelvik ağrı
• Karın şişliği
• Sık idrara çıkma
• İştahsızlık ve kilo kaybı sayılabilir.

Rahim Kanserinde Tarama Programı:

Ailesel rahim kanseri olan hastalar dışında, rahim kanseri taraması yapılmıyor. Tarama jinekolojik muayene, ultrason ve rahim içi biyopsisinin alınması şeklinde oluyor.

Rahim Kanseri Nasıl Tedavi Ediliyor? 

Rahim kanseri ameliyatları laparoskopik (kapalı) olarak gerçekleştiriliyor. Doç. Dr. Engin Çelik, rahim kanserinde temel tedavinin cerrahi yöntem olduğunu belirterek, “Ameliyatla hastalığın evresi tespit edilebilmektedir. Ameliyat çoğunlukla yeterli olmaktadır. Kanser ileri evrede teşhis edilirse radyoterapi ve kemoterapi tedavileri ameliyat sonrasında uygulanabilmektedir. Genç yaşta ve çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda ise  uygun hastalarda hormonal tedavilerden faydalanılmaktadır” diyor.

Yumurtalık Kanseri Nedir?

• Sessiz katili: Erken evrelerde belirti vermeme eğiliminde olduğu için “sessiz katil” olarak adlandırılır.
• Belirtiler: Karın şişliği, sık idrara çıkma, kabızlık gibi belirtiler görülebilir.
• Tarama: Transvajinal ultrason ve CA-125 testi ile takip edilebilir.

Yumurtalık kanseri, ülkemizde kadınlarda görülen kanserler arasında altıncı sırada ve jinekolojik kanser nedeniyle oluşan ölümlerin başında yer alıyor. Bunun nedeni ise yumurtalık kanserinin diğer jinekolojik kanserlerden farklı olarak vücuda daha hızlı yayılması ve hastalığa bağlı şikayetlerin ileri evreye kadar belli belirsiz olması. Rutin jinekolojik muayeneyle erken evrede teşhis edilmesi durumunda hastalığı yenebilme şansı çok daha yüksek oluyor.

Kısırlık, obezite, sigara kullanımı ve çikolata kisti hastalığı (endometriozis) risk faktörleri olurken; doğum kontrol hapı kullanımı, hamilelik, emzirme ve tüplerin bağlanması riski azaltan etkenleri oluşturuyor. Yumurtalık kanserlerinin yaklaşık dörtte biri başta BRCA mutasyonu olmak üzere genetik hastalıklar nedeniyle gelişiyor. Bu nedenle BRCA mutasyonu saptanması durumunda ailenin diğer bireyleri de bu mutasyonu taşıyıp taşımadıkları açısından test ediliyor ve ihtiyaç halinde koruyucu cerrahi yöntemlerle kanser oluşmadan önlem alınabiliyor.

Yumurtalık Kanseri Belirtileri neler?

Yumurtalık kanseri genellikle karın şişliği, erken doyma, karın ağrısı, sık idrara çıkma ve adet düzensizliği gibi şikayetler gelişiyor.

Yumurtalık Kanseri Tarama Programı:

Yumurtalık kanseri taraması jinekolojik muayene, ultrasonografi ve Ca125 kan tahlili ile yapılmaya çalışılıyor.

Yumurtalık Kanseri Nasıl Tedavi Ediliyor? 

Yumurtalık kanseri çoğunlukla ileri evrede tespit edilebildiği için ameliyata ek olarak genellikle kemoterapi tedavisi de uygulanıyor. Hastanın sağlık durumuna ve hastalığın yaygınlığına bağlı olarak ameliyat öncesi kemoterapi verilerek tedavi düzenlenebiliyor.

Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Engin Çelik, “Yumurtalık kanseri tedavisini belirleyen en önemli faktör ise ameliyatın sonunda geride gözle görülebilecek tümör bırakılmamasıdır. Bunu gerçekleştirebilmek için gerekirse kanserin yayıldığı diğer organlara yönelik cerrahiler de yapılabilmektedir. Uygun hastalarda ameliyat esnasında sıcak kemoterapi de verilebilir. Ayrıca BRCA mutasyonu olan yumurtalık kanserli hastalara hedefe yönelik yeni tedaviler de uygulanabilmektedir” diyor.

 Kanserden Korunma Yolları Neler?

• Düzenli kontroller: Jinekolog tarafından düzenli olarak kontrol edilmek, erken teşhis için önemlidir.
• Sağlıklı beslenme: Meyve, sebze ve lifli besinler tüketmek, sağlıklı kiloyu korumak önemlidir.
• Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapmak, bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Sigara kullanmaktan kaçınmak: Sigara, birçok kanser türünün başlıca risk faktörüdür.
• HPV aşısı: Rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlar.

Unutmayın: Erken teşhis, birçok kanser türünde tedavi şansını önemli ölçüde artırır. Düzenli kontrollerinizi aksatmayın ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmeye özen gösterin./ SAĞLIKTA HABER.

Sağlıkta Haber ile sağlık alanındaki gelişmeler ve uzman açıklamalarını takip edin. Sağlıkta Haber güncel sağlık haberleri için güvenilir adresiniz.

Sağlıkta Haber: Güvenilir ve Güncel Sağlık Haberleri Kaynağınız