Hipertansiyon Gençler Arasında Giderek Yaygınlaşıyor!

Hipertansiyon hastaları arasında gençlerin sayısı giderek artıyor.  Tüm dünyada önlenebilir ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alan hipertansiyon ülkemizde her 3 erişkinden 1’inde görülen yaygın bir hastalık. Üstelik son yıllarda gençlerde görülme sıklığı giderek artıyor.

Hipertansiyon (yüksek tansiyon) giderek daha fazla genç bireyi etkileyen önemli bir sağlık sorunu haline geliyor. Bu durumun artmasının ardında yatan birkaç temel neden ve alınabilecek önlemler bulunuyor.

Hipertansiyon artık sadece ileri yaşların hastalığı değil. Modern yaşam tarzının getirdiği riskler, gençleri de hedef haline getirmiş durumda. Ancak bu, önlenebilir ve yönetilebilir bir durum. Erken teşhis ve yaşam tarzı değişiklikleri, genç yaşta ortaya çıkan hipertansiyonun kontrol altına alınmasında ve uzun vadeli komplikasyonların önlenmesinde en kritik rolü oynar.

Hipertansiyon hastalığı hakkında merak ettiğiniz tüm soruların cevabı Sağlıkta Haber‘de Acıbadem International Hastanesi Nefroloji Uzmanı Dr. Gülay Yılmaz’ın açıklamalarında.

Hipertansiyon hastaları artık çok daha genç

Türkiye’de 35 yaşından genç her 10 kişiden 1 -2’sinde hipertansiyon tespit ediliyor. Ancak hipertansiyonun gençlerde görülmeyeceğinin düşünülmesi nedeniyle belirtilerin göz ardı edilmesi ve kan basıncının düzenli ölçümünün yapılmaması gibi etkenler hipertansiyon (yüksek tansiyon) tanısının konulmasını geciktiriyor.

Hipertansiyon ve altta yatan hastalık 

Nefroloji Uzmanı Dr. Gülay Yılmaz, özellikle gençlerde görülen hipertansiyonun (yüksek tansiyon) genellikle böbrek hastalıkları gibi başka bir sağlık problemi nedeniyle oluştuğuna dikkat çekerek, “Altta yatan hastalığın tedavisi yapılmadıkça, kan basıncının düzenlenmesi ve uç organ hasarının önlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle hiçbir yakınması olmasa bile 17 yaşından itibaren her gencin yılda bir kez kan basıncını ölçtürmesi yani hipertansiyonun ölçtürülmesi gerekiyor. Böylece sinsi seyreden hipertansiyon atlanmayacak, erken tanı sayesinde yol açtığı komplikasyonlar önlenebilecektir” diyor.

Nedeni böbrek hastalığı olabilir

Günümüzde sistolik (büyük) kan basıncının 140 mmHg’den ve diyastolik (küçük) kan basıncının da 90 mmHg’den yüksek olması ‘hipertansiyon’ olarak kabul ediliyor.

Hipertansiyon (yüksek tansiyon) ; esansiyel (primer)  ve sekonder (bazı hastalıklara bağlı gelişen) olmak üzere ikiye ayrılıyor.

Gençlerde hipertansiyonun yaygın olmasının en önemli nedeni?

Gençlerde daha çok görülen sekonder hipertansiyonun en yaygın nedeninin böbrek hastalıkları olduğu uyarısında bulunan Nefroloji Uzmanı Dr. Gülay Yılmaz, sözlerine şöyle devam ediyor: “Böbrek hastalıkları arasında en sık görülenler;

• Böbrek damarlarının darlığı,
• Böbrek damarlarının iltihabı,
• Akut böbrek yetmezliği
• ve kronik böbrek yetmezliğidir.

Hipertansiyona (yüksek tansiyon) sebep olan hastalık tedavi edilmediği takdirde de son dönem böbrek hastalığıyla sonuçlanabiliyor. Oysa geri dönüşümsüz olsa da, tedavi ile kronik böbrek hastalığının ilerlemesi yavaşlatılabiliyor, son döneme gidişi önlenebiliyor. Bu nedenle özellikle gençlerde hipertansiyon tespit edilmiş ise mutlaka sebebi araştırılmalı ve tedavisi yapılmalıdır”

Hipertansiyon (yüksek tansiyon) belirtileri değişiyor 

Hipertansiyon sıklıkla sinsi seyreden bir hastalık. Hipertansiyon (yüksek tansiyon) belirti verdiğinde ise en sık baş ağrısı ile kendini belli ediyor. Bu nedenle baş ağrısının ‘strestendir’ düşüncesiyle ihmal edilmemesi yaşamsal öneme sahip. Ayrıca halsizlik, yorgunluk, çarpıntı, görme bozuklukları ve bulantı sorunları gelişebiliyor.

Hipertansiyonda altta yatan hastalık önemli 

Hipertansiyon gençler arasında geziniyor. Nefroloji Uzmanı Dr. Gülay Yılmaz, gençlerde yaygın görülen sekonder hipertansiyonda ise altta yatan hastalığa bağlı belirtilerin ön planda olduğuna işaret ederek, “Örneğin, böbrek hastalığı olanlarda halsizlik, iştahsızlık, bulantı, yüzde ve vücutta şişme, idrar miktarında azalma, idrarda renk değişikliği ve köpüklenme, kansızlık ile kemik ağrıları başlayabiliyor. Tiroit hormon  bozukluğu sorunu yaşayan hastalarda ise kilo artışı, saç dökülmesi, uyku bozuklukları ve kabızlık gibi sorunlar daha sık görülüyor” diyor.

Hipertansiyonun Gençler Arasında Yaygınlaşmasının Nedenleri

1. Hareketsiz Yaşam Tarzı ve Obezite: Bilgisayar başında geçirilen uzun saatler, düzenli egzersiz eksikliği ve sağlıksız beslenme sonucu artan obezite, hipertansiyonun en büyük tetikleyicilerindendir.

2. Sağlıksız Beslenme (Diyet): Fast-food, işlenmiş gıdalar, aşırı tuz tüketimi, şekerli ve gazlı içecekler gençlerin beslenme alışkanlıklarında giderek daha fazla yer ediniyor. Tuz, özellikle kan basıncını direkt olarak yükselten bir faktördür.

3. Stres ve Kaygı: Günümüz gençleri; işsizlik, akademik baskı, sosyal medya ve gelecek kaygısı gibi yoğun stres faktörlerine maruz kalıyor. Kronik stres, kan basıncında geçici ve kalıcı artışlara neden olabilir.

4. Alkol ve Sigara Kullanımı: Sigara ve aşırı alkol tüketimi, damarları daraltarak ve kalp atış hızını artırarak tansiyonu yükseltir.

5. Uyku Problemleri: Düzensiz uyku saatleri, yetersiz uyku ve uyku apnesi gibi sorunlar hipertansiyonla doğrudan ilişkilidir.

6. Genetik Yatkınlık: Ailesinde, özellikle birinci derece akrabalarında erken yaşta hipertansiyon görülen gençlerin riski daha yüksektir.

HİPERTANSİYONA KARŞI 5 ETKİLİ ÖNLEM!

Hipertansiyonda yaşam alışkanlıklarının düzenlenmesi büyük önem taşıyor. Nefroloji Uzmanı Dr. Gülay Yılmaz, kan basıncının ideal değerlerde kalması için almanız gereken önlemleri şöyle anlatıyor:

Hipertansiyona karşı tuzsuz beslenin 

Hipertansiyondan korunmak için dikkat etmeniz gereken en önemli alışkanlığınız tuzu azaltmak olmalı! Yapılan çalışmalara göre, günlük tuz alımını 3 gram azaltmak kan basıncını 1,2 mmHg düşürüyor. Kan basıncınızın ideal değerlerde kalması için günde 5-6 gramdan fazla tuz almayın. Bunun için yemeklerinize tuz serpmeyin, işlenmiş ve paketli gıdalardan da uzak durun.

Hipertansiyona (yüksek tansiyona) karşı ideal kilonuza ulaşın

Çağımızın önemli bir sağlık sorunu olan obezite hipertansiyonun önemli bir sebebini oluşturuyor. Öyle ki obezite sorunu yaşayan her 4 gençten 1’inde hipertansiyon tespit ediliyor. Boyunuza ve yaşınıza göre ideal olan vücut ağırlığına ulaşmaya çalışın. Vücut kitle indeksinizin 18,5-25 kg/m² arasında olması ideal ağırlıkta olduğunuzu gösteriyor. İdeal kilonuzu korumak için sağlıklı beslenmenin yanı sıra düzenli egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirin. Haftanın 3-4 günü 20-30 dakika yürüyebilir, koşabilir, yüzebilir veya bisiklet sürebilirsiniz.

Hipertansiyonla mücadelede Akdeniz tipi beslenme

Akdeniz tipi beslenme alışkanlığının kan basıncının düşmesinde etkili olduğu yapılan çalışmalarda kanıtlanmış. Taze sebze ve meyve, lifli gıdalar, haftada 2-3 gün kuru baklagiller ile balık tüketerek kan basıncının ideal seviyede kalmasını sağlayabilirsiniz. Salam, sosis gibi doymuş yağ içeren ürünlerden ise kaçının. Ayrıca kalorisi yüksek ve rafine şeker içeren pasta, kek ile hazır meyve suyu gibi ürünlerden de uzak kalmanız çok önemli.

Hipertansiyondan Korunmak İçin Sigarayı Bırakın

Sigara kan damarlarının daralmasına ve damarı koruyucu tabakanın bozulmasına yol açarak kan basıncını yükseltiyor. Yapılan çalışmalara göre; sigara içen hipertansif hastaların kalp krizinden ölme riskleri 3 kat, inmeden ölme riskleri de 2 kat artıyor. Alkol hem doğrudan etki ile hem de kullanılan ilaçlarla etkileşerek kan basıncını yükseltebiliyor. Ayrıca, alkolün yanında tüketilen ve tuz içeriği yüksek olan kuruyemiş ile çeşitli besinler nedeniyle de kan basıncı yükselebiliyor.

Stresten kaçınmaya özen gösterin 

Stres sempatik sinir sistemini aktive ederek kan basıncının yükselmesine neden olabiliyor. İyi uyku, gün ışığı ve stresle baş etmek için destek almak kan basıncını düzenleyebiliyor.

Hipertansiyon Gençler İçin Riskler Neden Daha Tehlikeli?

• Sessiz Katil: Hipertansiyon çoğu zaman hiçbir belirti vermez. Gençler, “Benim yaşımda tansiyon mu olur?” düşüncesiyle tansiyonlarını ölçtürmezler ve sorun uzun yıllar fark edilmeden kalabilir.

• Uzun Vadeli Hasar: Genç yaşta başlayan hipertansiyon, kontrol altına alınmazsa onlarca yıl boyunca damarlara, kalbe, böbreklere ve beyne zarar verir. Bu da:

  • Kalp krizi ve felç riskinde artış

  • Böbrek yetmezliği

  • Görme kaybı

  • Bilişsel gerileme ve demans riski anlamına gelir.

/ Sağlıkta Haber

Sağlıkta Haber: Sağlıkta Güvenilir ve Güncel Haber Kaynağınız