Göz Tansiyonu Görme Kaybı Yapar mı?

Göz tansiyonu nedir? Göz tansiyonu görme kaybı yapar mı? Glokom yani halk arasında bilinen adıyla göz tansiyonu, gerekli tedaviler uygulanmadığı veya geç kalındığında görme kaybına yol açar mı? Göz sağlığınız ve glokom hakkında merak ettikleriniz Sağlıkta Haber’de…

Göz Tansiyonu (Glokom) Nedir?

Göz tansiyonu (Glokom), tedavi edilmezse kalıcı görme kaybına yol açabilen ciddi bir göz hastalığıdır. Glokom, genellikle göz içi basıncının (İOP) yükselmesi sonucu, görme sinirinin (optik sinir) hasar görmesidir. Bu hasar, öncelikle çevresel (yan) görmede kayıplara, tedavi edilmezse tam körlüğe neden olabilir. Erken teşhis ve tedavi çok kritiktir çünkü oluşan hasar geri döndürülemez. Glokom erken evrelerde pek belirti vermeyen bir göz hastalığı.  Çoğu glokom türü ağrıya sebep olmuyor. Hatta görme kaybına kadar hiçbir belirti vermiyor.  Düzenli göz muayenesi kalıcı görme kaybı oluşmadan önce glokomu tespit etmenin tek yolu.

Göz tansiyonu belirtileri nelerdir? Neden yükselir?

Göz tansiyonu, göz içindeki sıvı basıncının normalin çok üstü seviyelere çıkması sonucu göz sinirlerinin zarar görmesi olarak tanımlandığını açıklayan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz, “40’lı yaşlarda olma, ailede glokom hikayesinin bulunması, gözde odaklanma sorunu olması, kortizon kullanımı, ince kornea yapısı, dolaşım bozuklukları, diyabet, hipertansiyon gibi sağlık sorunları ve migren gibi etmenler glokom rahatsızlığına zemin hazırlıyor” uyarısında bulundu.

Göz tansiyonu tedavisi nasıl olur?

Glokom yani göz tansiyonunun tedavisinin, hastanın durumuna ve hastalığın seviyesine bağlı olarak değiştiğini vurgulayan Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz, “Şartlara göre farklılık göstermekle birlikte en genelgeçer tedavi seçenekleri; ilaç, lazer ve cerrahidir.

Göz tansiyonunun ilerlediği bazı durumlarda bu seçeneklerden tek biri seçilmez ve birlikte uygulanır. Tedavinin temel amacı hastalığın ilerlemesini durdurmak ve hastayı görme kaybından korumaktır. Dolayısıyla tedaviye geç kalındığı taktirde hasta sağlığından olabilir,  gerçekleşmiş görme kayıpları geri alınamaz” dedi.

Göz tansiyonunda damla işe yaramazsa ne yapılır?

Göz tansiyonu hastalığının en yaygın tedavi yönteminin ilaç yani göz damlası olduğunu söyleyen Op. Dr. Yusuf Avni Yılmaz, “Burada amaç göz sağlığı için yüksek olan göz içi basıncını düşürerek görme sinirlerine gelecek zararını engellemektir. Göz damlası kullanmak süreklilik ve disiplin halinde uygulanırsa işe yarayacak bir tedavi yöntemidir, dolayısıyla hastaların konunun önemini ve ciddiyetini doğru anlamaları için bu konuda eğitilmeleri ve iyice tembihlenmeleri gerekiyor. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı, ilaç tedavisine rağmen ilerleme gösteren durumlarda ise cerrahi yönteme başvurulabiliyor” diye konuştu.

Göz tansiyonu hakkında dikkat edilmesi gerekenler ve tedavi yöntemleriyle ilgili kapsamlı bir rehber:

Göz Tansiyonu Hastalarının Yaşam Tarzı ve Önlemler

1. Göz Tansiyonu (Glokom)’da Düzenli Göz Muayenesi En Önemli Kuraldır:

   • Göz tansiyonu takibi için özellikle 40 yaş üstü herkes yılda bir kez kapsamlı bir göz muayenesi olmalıdır.

   • Ailesinde glokom öyküsü olan, şeker hastalığı, yüksek miyopi veya hipermetropi, uzun süreli kortizon kullanımı olan kişiler daha yüksek risk altındadır ve daha erken yaşlarda ve daha sık kontrollere gitmelidir.

2. Glokom Hastaları İlaçlarınızı Düzenli Kullanın:

   • Glokom genellikle ömür boyu tedavi gerektirir. Hekiminizin reçete ettiği göz damlalarını her gün, tam zamanında ve doğru şekilde kullanmak hayati öneme sahiptir. İlaçları asla aksatmayın veya kendi kendinize kesmeyin.

3. Göz Tansiyonu ve Doğru Beslenme:

   • Antioksidan içeren (yeşil yapraklı sebzeler, meyveler) ve omega-3 yağ asitleri bakımından zengin (balık) bir beslenme genel göz sağlığı için faydalıdır.

   • Koyu yeşil yapraklı sebzelerde (ıspanak, karalahana) bulunan lutein ve zeaksantin gözleri koruyucu etkiye sahiptir.

4. Fiziksel Aktivite:

   • Düzenli, ılımlı egzersiz (yürüyüş, yüzme, bisiklet) göz içi basıncını bir miktar düşürmeye yardımcı olabilir. Ancak ağırlık kaldırma gibi zorlayıcı aktivitelerden kaçının.

5. Göz Tansiyonu Hastaları Bol Sıvı Tüketmeli:

   • Kısa sürede aşırı miktarda sıvı tüketmekten kaçının. (Örneğin: 1-2 litre suyu 10 dakikada içmek). Suyu gün içine yayarak için.

6. Göz Tansiyonu (Glokom) ve Vücut Pozisyonu:

   • Uzun süre baş aşağı pozisyonda kalmayı gerektiren yoga pozları veya egzersizlerden kaçının.

   • Uyurken başınızı hafif yüksekte tutmak (ince ya da orta yükseklikte bir yastıkla) gece göz içi basıncının düşük kalmasına yardımcı olabilir.

7. Gözleri Korumak:

   • Gözleri ovuşturmak ve sıkmaktan kaçının. Bu, göz içi basıncını aniden yükseltebilir.

   • Koruyucu gözlük kullanımı, göze gelebilecek darbeleri önlemek için önemlidir.

8. Göz Tansiyonunda Dikkat Edilmesi Gerekenler:

   • Sıkı boyunbağları gevşetin, göz çevresindeki kan akışını etkileyebilir.

   • Kafein tüketimini aşırıya kaçmamak iyi olabilir.

Göz Tansiyonu (Glokom) Tedavi Yöntemleri

Göz tansiyonu- Glokom tedavisinin amacı, göz içi basıncını düşürerek optik sinirdeki hasarın ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmaktır. Tedavi yöntemleri üç ana başlıkta toplanır:

Göz Tansiyonu ve İlaç Tedavisi (Göz Damlaları)

• En yaygın kullanılan tedavi yöntemidir.

• Göz tansiyonu tedavisinde damlalar, gözünüzün sıvı (aköz hümör) üretimini azaltarak veya çıkışını artırarak göz içi basıncını düşürür.

• Prostaglandin analogları: Genellikle ilk tercih edilen damlalardır. Gece yatmadan önce bir kez damlatılır.

• Beta blokerler: Sıvı üretimini azaltır. Genellikle günde iki kez kullanılır.

• Alfa agonistler ve Karbonik anhidraz inhibitörleri: Hem üretimi azaltır hem de çıkışı artırır.

• Kolinergikler (miyotikler): Sıvı çıkış kanallarını açarak çalışır.

• Rho kinaz inhibitörleri: Yeni bir sınıftır, çıkış kanalını rahatlatarak çalışır.

• Göz Tasiyonu Damla Kullanımı Önemli Uyarı: Damlaları kullanırken gözünüzle temas etmemeye özen gösterin. Damladan sonra göz pınarınıza (iç köşeye) hafifçe 1-2 dakika baskı uygulamak, damlanın sistemik dolaşıma karışmasını ve yan etkileri azaltır.

Göz Tansiyonu (Glokom) Lazer Tedavileri

• Seçici Lazer Trabeküloplasti (SLT): Açık açılı glokom tedavisinde kullanılır. Sıvının dışarı çıktığı kanalları (trabeküler ağ) temizleyerek ve açarak çalışır. İlaç tedavisine alternatif olarak veya ilaçlarla birlikte kullanılabilir. Etkisi birkaç yıl sürebilir ve gerektiğinde tekrarlanabilir.

• Lazer İridotomi: Dar veya kapalı açılı glokom (akut glokom krizi riski olan) durumlarında kullanılır. İris üzerinde küçük bir delik açılarak sıvının ön kamaraya geçişi sağlanır ve basınç düşürülür.

Göz Tansiyonunda Cerrahi Tedavi

Göz tansiyonu hastalarında ilaç ve lazer tedavilerinin yetersiz kaldığı durumlarda veya hastalığın çok ilerlediği durumlarda başvurulur.

• Trabekülektomi: En sık uygulanan cerrahi yöntemdir. Gözün beyaz kısmında (sklera) yeni bir kanal oluşturularak fazla sıvının dışarı akması sağlanır.

• Glokom Drenaj İmplantları (Tüp Şantları): Özellikle daha önceki cerrahilerin başarısız olduğu veya ikincil glokom türlerinde kullanılır. Göz içine yerleştirilen küçük bir tüp, fazla sıvıyı dışarı tahliye eder.

• Minimal İnvaziv Glokom Cerrahisi (MIGS): Son yıllarda geliştirilen, daha az komplikasyon riski olan, daha hızlı iyileşme süreci sunan yeni bir cerrahi yöntemler grubudur. Genellikle hafif-orta şiddetli glokomda ve çoğunlukla katarakt ameliyatı ile birlikte uygulanır.

Göz Tansiyonu Hastalarına Uyarı

Glokom sessiz bir hırsız gibidir; erken evrelerde hiçbir belirti vermeyebilir. Bu nedenle:

• Risk grubundaysanız veya 40 yaşın üzerindeyseniz, yılda bir mutlaka göz tansiyonu kontrolü yaptırın.

• Teşhis konulduysa, tedavinizi asla aksatmayın ve düzenli kontrollerinize gidin.

Unutmayın, glokomda kaybedilen görme geri getirilemez, ancak doğru tedavi ile mevcut görme korunabilir.

En doğru ve kişisel bilgi için lütfen kendi göz doktorunuza danışın. Buradaki bilgiler genel olup, kişisel tedavi planının yerine geçmez. / Sağlıkta Haber

Sağlıkta Haber ile sağlık alanındaki gelişmeler ve uzman açıklamalarını takip edin. Sağlıkta Haber güncel sağlık haberleri için güvenilir adresiniz. Sağlıkta Haber: Güvenilir ve Güncel Sağlık Haberleri Kaynağınız