Kalp Yetersizliği Belirtilerini Dikkate Alın!

Kalp yetersizliği belirtileri nelerdir? Türk Kardiyoloji Derneği (TKD), Mayıs ayının ikinci haftası kutlanan “Kalp Yetersizliği Farkındalık Günü” kapsamında online bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantıya dair detaylar Sağlıkta Haber‘de.

Kalp yetersizliği belirtileri nelerdir?

Toplantı sözcülüğünü üstlenen TKD Kalp Yetersizliği Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Çelik; “Birçok kalp yetersizliği hastası, belirtileri ciddiye almıyor ve bu nedenle tedavileri gecikiyor. Halbuki kalp yetersizliğinde erken teşhis hayati önem taşıyor” açıklamasında bulundu.

Kalp yetersizliği hakkında farkındalık nasıl oluşturulur?

Gerçekleştirdiği etkili farkındalık çalışmalarıyla bugüne dek birçok önemli projeyi hayata geçiren Türk Kardiyoloji Derneği, Kalp Yetersizliği Farkındalık Günü kapsamında, bir basın toplantısı gerçekleştirdi. Toplantıda kalp yetersizliği hakkında detaylı bilgilere, erken teşhis ve düzenli tedavinin önemine ve hastalıkla ilgili önemli verilere yer verildi.

Kalp yetersizliği hakkında çarpıcı istatistikler

Kalp yetersizliği, kalbin vücudun ihtiyaçlarını karşılayacak miktarda kanı pompalamakta yetersiz kaldığı, ciddi ve sıklıkla ölümcül bir klinik tablo olarak tanımlanıyor. Kalp yetersizliği sonucu ortaya çıkan başlıca belirtiler nefes darlığı, ayaklarda şişme ve çabuk yorulmadır. Bunun yanında öksürük, iştahsızlık, çarpıntı, geceleri sık idrara çıkma, yorgunluk da kalp yetersizliğinin diğer belirtileri arasında sayılabilir.

Kalp yetersizliği ara ara hastaneye yatışı gerektiren kötüleşmeler ile seyredebilen kronik bir hastalıktır. Sonuç olarak egzersiz kapasitesinde azalmaya, hayat kalitesinde kötüleşmeye, hastaneye yatışlara ve en önemlisi de ölüme neden olabilmektedir.

Diyabetli hastalarda kalp yetersizliği

Kalp yetmezliği hayat boyu tedavi gereksinimi, hastaneye sık yatma ihtiyacı, çoklu ilaç tedavi gereksinimi, komplike ve pahalı cihaz tedavisi uygulamaları nedeniyle hasta, hasta yakınları, sağlık çalışanları aynı zamanda sağlık ekonomisi üzerine çok büyük yük getirmektedir.  Pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilen kalp yetersizliğine, diyabet yani şeker hastalığı, kalp damar hastalıkları, hipertansiyon gibi hastalıklar zemin hazırlayabiliyor.

Ayrıca, kalp damar hastalığı, geçirilmiş kalp krizi hikayesi bulunan yaklaşık her 2 kişinin 1’inde kalp yetersizliği görülebiliyor. Kalp yetersizliği hastalığı olan insanların yaklaşık %50-60’ına hipertansiyon, yaklaşık % 35-40’ına da diyabet eşlik ediyor. Diyabetli hastalarda ise kalp yetersizliği sebebiyle hastaneye yatış riski 1,5 kat daha fazla.

Kalp yetersizliğinde sağ kalım oranı

Hastalıkla ilgili önemli veriler paylaşan TKD Kalp Yetersizliği Çalışma Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Özlem Yıldırımtürk “Kalp yetersizliği hastalığında sağ kalım oranları bağırsak, meme veya prostat kanserine kıyasla daha kötü olabiliyor.

Kalp yetersizliği hastalığı Türkiye’de ne boyutta?

Kalp yetersizliği hastalığı Türkiye’de, batı toplumlarına göre 10 yaş daha genç görülüyor. 65 yaş üstü kişilerde en sık hastaneye yatış nedeni olarak kalp yetersizliği yer alıyor. Dünya genelinde kalp yetersizliği ile hastaneye başvuran her 2 hastadan 1’i ise sonraki 5 yıl içinde hayatını kaybediyor.

Kalp yetersizliği erken evrede neden anlaşılmıyor?

Hastalığın erken evrelerinde kalpte yetersizliğe ilişkin değişiklikler olmasına karşın herhangi bir şikayet olmayabiliyor, ancak kalp yetersizliği ilerledikçe şikayet ve belirtiler ortaya çıkarak daha belirgin duruma geliyor. Birçok kalp yetersizliği hastası, belirtileri ‘yaşlılık’ olarak değerlendirerek ciddiye almıyor ve bu nedenle tedavileri gecikiyor. Halbuki kalp yetersizliğinde erken teşhis hayati önem taşıyor. 40 yaşından sonra düzenli kalp kontrollerinin gerçekleştirilmesi, erken teşhis ve tanı için çok kıymetli olabileceği gibi erken ölümlerin de önüne geçebilir. Bu nedenle kalp yetersizliği hastalığının farkında olmak, düzenli kontrolleri yaptırmak ve gerekli tedaviyi almak gerekiyor” dedi.

Kalp yetersizliğinde erken tedavinin önemi

 Kalp yetersizliği basın toplantısında, kalp yetersizliğinin erken ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabileceğine de vurgu yapıldı. TKD Kalp Yetersizliği Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Çelik “Ülkemizde kalp yetersizliği konusunda uzmanlaşmış pek çok kardiyolog bulunuyor. Kardiyolog yönlendirmesi ile hastalığa karşı kullanılmasının faydalı olduğu kanıtlanmış, hastalığa karşı kullanabileceğimiz birçok silahımız var. Bu hastalıktan dolayı ölüm riskini azaltan, hastalığın kötü ve olumsuz olan seyrini yavaşlatabilen, bazen de iyi yönde değiştirebilen birçok ilaç tedavisinin yanı sıra, kalp yetersizliğinde ani ölümlere neden olan ritim bozukluklarını şok verip düzelten veya kalbin yeniden senkronize bir şekilde çalışmasını sağlayan kalp pilleri mevcut. Ağırlaşmış ve ileri kalp yetersizliği hastalığı olan insanlarda da devreye kalp destek cihazları, yapay kalp ve kalp transplantasyonu giriyor” dedi.

Türk Kardiyoloji Derneği, gerçekleştirdiği “Kalp Yetersizliği Günü” basın toplantısında kalp yetersizliği hastalığına dikkat çekerek herkesi kalp sağlığına dikkat etmeye, davet etti.

Kalp yetersizliğinin erken teşhisi nasıl sağlanır?

Kalp yetersizliğinin (Kalp yetmezliği) erken teşhisi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, semptomları kontrol altına almak ve yaşam kalitesini ile süresini önemli ölçüde artırmak açısından hayati öneme sahiptir.

İşte kalp yetersizliğinin erken teşhisi için kapsamlı bir rehber:

1. Erken Uyarı İşaretleri ve Semptomları Tanıyın 

Vücudunuzu dinleyin ve aşağıdaki belirtilerden herhangi birini fark ederseniz, özellikle de birden fazlası bir aradaysa, derhal bir kardiyoloji uzmanına başvurun.

• Nefes Darlığı (Dispne): Özellikle eforla gelen veya istirahatte bile olan nefes darlığı. Gece uykudan uyandıran, pencereden hava alma ihtiyacı hissettiren nefes darlığı çok tipiktir.

• Aşırı ve Nedensiz Yorgunluk/Halsizlik: Daha önce kolayca yapılan günlük işlerin (merdiven çıkma, yürüyüş yapma) artık aşırı yorgunluk hissiyle yapılması.

• Bacaklarda, Ayak Bileklerinde ve Ayaklarda Şişlik (Ödem): Özellikle gün sonuna doğru artan, parmakla bastırınca çukur açılan şişlikler.

• Ani Kilo Artışı: Sıvı birikimine bağlı olarak hızla (örneğin, 2-3 günde 2-3 kg) kilo alma.

• Sürekli Öksürük veya Hırıltılı Solunum: Beyaz veya pembe köpüklü balgam çıkarabilen bir öksürük.

• İştahsızlık ve Mide Bulantısı: Sindirim sistemine yeterli kan gitmemesinden kaynaklanır.

• Zihinsel Karışıklık veya Konsantrasyon Bozukluğu: Kandaki elektrolit dengesizliklerinden (özellikle sodyum) kaynaklanabilir.

• Hızlı veya Düzensiz Kalp Atışı (Çarpıntı): Kalbin vücuda yeterli kanı pompalayabilmek için daha hızlı atması.

• Egzersiz Toleransında Azalma: Daha önce koşulan mesafeyi koşamama, yürüyüş mesafesinin kısalması.

2. Risk Faktörlerini Bilin ve Kontrol Altında Tutun

Erken teşhiste en önemli adımlardan biri, yüksek risk grubundaysanız düzenli kontroller yaptırmaktır. Başlıca risk faktörleri:

• Koroner Arter Hastalığı (Kalbi besleyen damarlarda tıkanıklık)

• Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) (En sık nedenlerden biridir)

• Geçirilmiş Kalp Krizi (Myokard Enfarktüsü)

• Diyabet (Şeker Hastalığı)

• Obezite (Aşırı Kilolu Olmak)

• Bazı Kalp Kapak Hastalıkları

• Doğuştan Gelen Kalp Hastalıkları (Konjenital)

• Ailede Kalp Yetersizliği Öyküsü

• Uyku Apnesi

• Bazı Kemoterapi İlaçları veya Radyoterapi Öyküsü

3. Kalp Yetersizliği Teşhis Yöntemleri

Doktorunuz yukarıdaki semptom ve risk faktörlerine dayanarak şu testleri isteyebilir:

• Fizik Muayene: Doktorunuz kalp ve akciğer seslerinizi dinler (çırpıntılı su sesi gibi raller duyulabilir), bacaklarınızdaki ödemi kontrol eder, boyun damarlarınızı inceler.

• Kan Testleri:

  • BNP veya NT-proBNP: Kalp yetersizliği teşhisinde en önemli ve spesifik kan testidir. Kalp gerildiğinde salgılanan bu hormonun kanda yükselmesi tanıyı destekler.

  • Rutin Kan Testleri: Böbrek ve karaciğer fonksiyon testleri, tiroid hormonları, elektrolit seviyeleri (sodyum, potasyum).

• Elektrokardiyogram (EKG): Kalbin elektriksel aktivitesini ölçer. Kalp krizi geçirilip geçirilmediği, ritim bozuklukları, kalp duvar kalınlaşması hakkında bilgi verir.

• Ekokardiyogram (EKO): Kalp yetersizliği teşhisinin altın standardıdır. Ses dalgalarıyla kalbin detaylı bir görüntüsünü oluşturur. Kalbin pompalama gücünü (Ejeksiyon Fraksiyonu – EF), kapakçık sorunlarını ve yapısal anormallikleri gösterir.

• Göğüs Röntgeni: Akciğerlerde sıvı birikimi (pulmoner ödem) olup olmadığını ve kalbin büyüklüğünü gösterir.

• Efor Testi (Stres Testi): Egzersiz sırasında kalbin performansını değerlendirir.

• Kardiyak MR veya BT Anjiyografi: Daha detaylı görüntüleme için kullanılabilir. Özellikle koroner arterlerin durumunu görmek için BT anjiyo önemlidir.

• Anjiyografi: Koroner arter hastalığı şüphesi varsa, kalp damarlarının doğrudan görüntülendiği invaziv bir yöntemdir.

Erken Teşhis Neden Bu Kadar Önemli?

• Yaşam Kalitesi: Erken tedaviyle nefes darlığı, yorgunluk gibi semptomlar kontrol altına alınır, hasta daha aktif bir yaşam sürer.

• Hastalığın İlerlemesinin Yavaşlatılması: İlaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleriyle kalbin yükü azaltılır, kalbin üzerindeki stres önlenir ve hastalığın kötüleşmesi geciktirilir.

• Hastaneye Yatış Oranlarının Azalması: Kontrol altındaki hastalarda sıvı birikimi gibi komplikasyonlar daha az görülür, bu da sık hastaneye yatış ihtiyacını ortadan kaldırır.

• Yaşam Süresinin Uzaması: Erken ve etkin tedavi, hastaların ömrünü önemli ölçüde uzatır.

Sonuç ve Eylem Planı

1. Risklerinizi Öğrenin: Aile öykünüz ve kendi sağlık durumunuzu gözden geçirin.

2. Semptomları Hafife Almayın: “Yaşlandım artık” deyip geçiştirmeyin. Nefes darlığı ve yorgunluk önemli işaretlerdir.

3. Düzenli Check-up Yaptırın: Özellikle 40 yaş üstü ve risk faktörleriniz varsa yılda bir kere kardiyolojik check-up’ı ihmal etmeyin.

4. Sağlıklı Yaşam Tarzını Benimseyin: Tuzu azaltın, sağlıklı beslenin, düzenli egzersiz yapın (doktorunuza danışarak), ideal kilonuzu koruyun, sigara ve alkolden uzak durun. Bu, hem riski azaltır hem de erken teşhis konmuşsa tedavinin temel taşıdır.

SAĞLIKTA HABER UYARI : Kalp yetersizliği, tedavisi mümkün ve kontrol altına alınabilir kronik bir hastalıktır. Anahtar, onu erken fark etmek ve etkin bir şekilde yönetmektir. Şüpheniz varsa, vakit kaybetmeden bir kardiyoloji uzmanına başvurun./ Sağlıkta Haber

Sağlıkta Haber sitesinde yaptığınız aramalarla size en yakın hastane, tıp merkezi, görüntüleme merkezi ve doktor adreslerine ulaşabilirsiniz.

Sağlıkta Haber: Sağlıkta Güvenilir Haber Kaynağınız